Cokido: buitenschoolse opvang van ouders, voor ouders
Creatieve manieren om kinderen buitenschools op te vangen zijn omwille van de opvangcrisis relevanter dan ooit. Cokido biedt een oplossing voor dit probleem. Aan de hand van een beurtrolsysteem organiseren ouders zelf opvang voor hun kinderen, samen met andere ouders.
Eén dag in de week zet je je als ouder in als begeleider, de andere vier dagen krijg je deze opvang terug voor jouw kinderen. ‘Met deze eenvoudige sleutel brengen we terug een gemeenschap rond kinderen, waardoor ze samen opgroeien’, vertelt Eefje Cottenier, oprichter van Cokido. ‘Tussen de gezinnen ontstaan vaak nieuwe vriendschappen en er heerst een grote vorm van solidariteit.’
‘Cokido is een onderneming die ouders een netwerk wil bieden waarin men samen kinderen kan opvoeden’, gaat Eefje verder, ‘In onze maatschappij zijn we almaar vaker geïndividualiseerd en komt het gezin in een soort isolement terecht, waarbij de systemen voor kinderen niet echt matchen op de systemen voor volwassenen. Vroeger werd er meer in gemeenschapsvorm voor kinderen gezorgd. In het Engels zegt men “It takes a village to raise a child”. Ouders en grootouders woonden vroeger grotendeels samen in dezelfde omgeving, en hadden de vrije tijd om bij te springen. Nu is dat minder het geval.’
Daarom richtte Eefje via de Stuyverij Cokido op. ‘De Stuyverij is een organisatie waarbij mensen kunnen samenkomen met hun eigen uitdagingen, ideeën en projecten om te experimenteren, om samen te zijn en op zoek te gaan naar nieuwe oplossingen voor zichzelf, maar ook voor de samenleving.’ De ideale broedplaats dus voor een project zoals Cokido. ‘Samen met enkele andere gezinnen bracht ik in 2013 het opvangprobleem op tafel. Ik was net zoals hen te laat om mijn kindjes in te schrijven voor de vakantiewerkingen zoals speelpleinen of kampen. We hadden niet door dat je dit eigenlijk een half jaar op voorhand moest regelen. Dus begonnen we binnen de Stuyverij te experimenteren. De oplossing waarmee we kwamen was te mooi om niet verder te gaan ontwikkelen. We hebben een platform opgestart, en onze kennis omgezet en deelbaar gemaakt.’
Intussen zijn er 1600 gezinnen die gebruikmaken van de diensten van Cokido, telkens opgedeeld in groepjes van tien gezinnen die onderling opvang voorzien. ‘Doordat het allemaal ouders zijn heerst er een grote gelijkwaardigheid binnen de groepen. Iedereen helpt elkaar en je merkt dat er eigenlijk nog weinig over verschillen gesproken wordt zoals beroep of achtergrond. Wel in die zin dat verschillende opvoedstijlen verrijkend zijn en dat je leert van elkaar. Waardoor je een inclusieve, diverse groep krijgt van mensen die elkaar versterken en op die manier een impact op de omgeving creëren. ‘We merken dat de kinderopvangcrisis ervoor zorgt dat ouders een stem beginnen te krijgen. De opvangproblemen worden erkend. Je merkt dat de vraag nu zeer groot is om complementair aan wat er vandaag bestaat, ook een oplossing zoals Cokido ter beschikking te hebben.’
Grondige ondersteuning
Cokido voorziet online en telefonisch persoonlijke ondersteuning en organiseert ook allerlei infosessies. ‘Daar sporen wij ouders aan om vooral ouder te blijven en dus niet monitor of professional te spelen, want dat zijn ze ook niet. Maar je mag niet onderschatten wat het effect is van alle ouders die het beste voor hun eigen kind willen. Ook bij mij was er eerst wat bezorgdheid. Ik dacht: ik zie mijn kinderen graag, maar ik ben echt geen kleuterjuf en zo’n groep kinderen, ik weet niet of ik dat ga kunnen. Maar dan ben je bezig en al na één dag merk je hoe hard de kinderen ervan genieten. En dan merk je ook dat de verschillende stijlen heel verrijkend kunnen zijn. We bieden ook speeltype-tests aan voor ouders bij aanvang, zodat ze het daarover kunnen hebben met elkaar.’
‘Ook zijn er via Cokido tools en documenten en een app waarin heel wat geregeld kan worden. Zo wordt het organisatorisch werk verlicht en kan de focus zo veel mogelijk naar het bijspelen gaan. We zijn eigenlijk een soort van kenniscentrum dat ervoor zorgt dat groepen op een veilige, betrouwbare manier aan opvang kunnen doen. Er zijn groepen die intussen al aan de derde generatie ouders zijn. Families waarvan de kinderen het bijspelen ontgroeid zijn, staan hun plaatsje af aan nieuwe jonge gezinnen. Dit terwijl de kennis in de groep geborgen blijft. We staan er heel dicht bij, waardoor we deze kennis altijd ontvangen en opnieuw kunnen delen. En die methodologie verrijkt zichzelf constant.
Eefje heeft zelf een belangrijke motivatie om aan impact ondernemen te doen. ‘Ik kom eigenlijk uit een zeer kwetsbaar gezin, waar heel weinig veiligheid was. Ik zocht constant gezinnen op van mijn klasgenoten of vriendjes, waar ik probeerde een beetje surrogaat kind te zijn om die veiligheid te zoeken. Dit heeft voor mij zeer veel perspectieven verbreed, door te zien dat het er overal anders aan toegaat. Ik ben ervan overtuigd dat heel wat gezinnen ook in een bepaalde kwetsbaarheid verkeren, omdat het heel moeilijk is om alles alleen te gaan doen. Niet enkel voor gezinnen in armoede of zoals waar ik uitkom, maar ook voor families met twee werkende ouders. Voor mij betekent het heel veel om hierin een stukje woordvoerder te kunnen zijn. Om het gezin, dat vroeger de hoeksteen van de maatschappij was, terug op de voorgrond te plaatsen.’
Cokido en Trividend
‘De tijdgeest en de erkenning van de probleemstelling was een van onze grootste uitdagingen. Trividend mag alle krediet krijgen in het erkennen van onze oplossing. Zij waren een heel vroege investeerder, waardoor Cokido er vandaag nog steeds staat en nu alle kansen krijgt om door te groeien. En financiële steun is zeker belangrijk, maar het is eigenlijk het klankbord en het totaalpakket dat een grote impact had. Op moeilijke momenten kunnen openhartige gesprekken gevoerd worden, zonder angst dat ze teleurgesteld of boos zullen zijn. Dan zijn ze er om advies te geven en te ondersteunen. Als ondernemer en founder is het vrij eenzaam om met allerlei obstakels van het ondernemerschap om te gaan, maar bij Trividend heb ik altijd veel rugsteun ervaren.
Als Eefje met Cokido naar de toekomst kijkt, staat een grote opschaling op de agenda. ‘We hebben nieuwe geïnteresseerde partijen gevonden die kunnen zorgen voor de nodige capaciteit. Dat zijn bedrijven die ook nood aan innovatie hebben, die nu mee Cokido in een nieuwe structuur zullen steken. Ook zijn we van plan in het buitenland try-outs te organiseren, aan de hand van deze structuur. Zo hopen we Cokido in een nieuw jasje naar een hoger niveau te tillen.
